ژاکت بتنی

ژاکت بتنی ، لایه‌ای از بتن، میلگردهای طولی و خاموت‌های بسته است که به منظور تقویت و مقاوم‌سازی سازه‌های بتنی موجود به آن‌ها اضافه می‌شود. این روش یکی از متداول‌ترین روش‌های مقاوم‌سازی بتن محسوب می‌شود و می‌تواند برای افزایش مقاومت سازه در برابر بارهای مختلف مانند بارهای خمشی، برشی و فشاری مورد استفاده قرار گیرد.

مزایای استفاده از ژاکت بتنی

• افزایش مقاومت: ژاکت‌بتنی  می‌تواند مقاومت فشاری، خمشی و برشی سازه بتنی را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
• بهبود شکل‌پذیری: ژاکت بتنی می‌تواند شکل‌پذیری سازه بتنی را افزایش دهد و از این رو، مقاومت آن را در برابر زلزله و سایر بارهای دینامیکی بالا ببرد.
• تعمیر و بازسازی: ژاکت‌بتنی می‌تواند برای تعمیر و بازسازی سازه‌های بتنی آسیب‌دیده مورد استفاده قرار گیرد.
• مقاومت در برابر خوردگی: ژاکت‌بتنی می‌تواند از میلگردهای موجود در سازه بتنی در برابر خوردگی محافظت کند.
• کاربردهای متنوع: ژاکت‌بتنی می‌تواند برای مقاوم‌سازی انواع مختلف سازه‌های بتنی از جمله ستون‌ها، تیرها، دیوارها، دال‌ها و فونداسیون‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

مراحل اجرای ژاکت بتنی

1. آماده‌سازی سطح: قبل از اجرای ژاکت‌بتنی ، سطح سازه بتنی موجود باید به طور کامل تمیز و آماده شود. هرگونه آلودگی، چربی، پوسته پوسته شدن و یا ترک خوردگی باید از روی سطح بتن پاک شود.
2. نصب قالب: قالب‌های مناسب در اطراف سازه بتنی موجود نصب می‌شوند تا شکل و ابعاد ژاکت‌بتنی را تعیین کنند.
3. قرار دادن میلگرد: میلگردهای طولی و خاموت‌ها در داخل قالب‌ها قرار داده می‌شوند. میلگردهای طولی باید به طور مناسب در بتن موجود مهار شوند.
4. بتن‌ریزی: بتن با مقاومت مناسب در داخل قالب‌ها ریخته می‌شود و به طور کامل ویبره می‌شود تا از ایجاد حفره و سستی در بتن جلوگیری شود.
5. عمل‌آوری: پس از بتن‌ریزی، ژاکت‌بتنی باید به طور مناسب عمل‌آوری شود تا بتن به مقاومت نهایی خود برسد.

نکات مهم در اجرای ژاکت بتنی

• برای اجرای ژاکت‌بتنی باید از بتن با مقاومت مناسب و از مصالح با کیفیت بالا استفاده شود. و زیر نظر متخصصین این حوزه باشد.
• باید از چسبندگی مناسب بین ژاکت‌بتنی و بتن موجود اطمینان حاصل شود.
• باید از میلگردهای با روکش مناسب برای جلوگیری از خوردگی استفاده شود.
• باید از قالب‌های مناسب و با ابعاد دقیق استفاده شود.
• باید بتن‌ریزی به طور صحیح و با استفاده از روش‌های مناسب انجام شود.
• باید ژاکت بتنی به طور مناسب عمل‌آوری شود.

کاربردهای ژاکت بتنی

• ژاکت بتنی می‌تواند برای مقاوم‌سازی ستون‌های بتنی در برابر بارهای محوری، خمشی و برشی مورد استفاده قرار گیرد. می‌تواند برای مقاوم‌سازی تیرهای بتنی در برابر بارهای خمشی و برشی مورد استفاده قرار گیرد.
•   برای مقاوم‌سازی دیوارهای بتنی در برابر بارهای فشاری و برشی مورد استفاده قرار گیرد. برای مقاوم‌سازی دال‌های بتنی در برابر بارهای خمشی و برشی مورد استفاده قرار گیرد.
•  برای مقاوم‌سازی فونداسیون‌های بتنی در برابر بارهای فشاری و کششی مورد استفاده قرار گیرد.

معایب ژاکت بتنی

درست است که ژاکت‌بتنی مزایای زیادی برای مقاوم سازی سازه‌های بتنی دارد، اما در کنار این مزایا، معایبی نیز دارد که باید قبل از استفاده از آن در نظر گرفته شوند. برخی از مهم‌ترین معایب ژاکت‌بتنی عبارتند از:

1. افزایش ابعاد: اجرای ژاکت بتنی معمولاً باعث افزایش ابعاد ستون ها و المان های سازه ای می شود. این امر می تواند منجر به مشکلاتی در فضاهای معماری و محدودیت در جانمایی مبلمان و سایر اجزا شود.

2. افزایش وزن: با افزایش ضخامت بتن در ژاکت، وزن سازه نیز به طور قابل توجهی افزایش می یابد. این امر می تواند بار اضافی بر روی فونداسیون و سایر اجزای سازه ای وارد کند و نیاز به بررسی و طراحی مجدد آنها را داشته باشد.

3. پیچیدگی اجرا: اجرای ژاکت‌بتنی نیاز به تخصص و مهارت بالا دارد. همچنین، این فرآیند می تواند زمان بر و پرهزینه باشد، به خصوص در سازه های بزرگ و پیچیده.

4. محدودیت در شکل هندسی: ژاکت‌بتنی به طور معمول برای المان های سازه ای با شکل هندسی ساده مانند ستون ها و دیوارها مناسب است. استفاده از آن در المان های با شکل هندسی پیچیده می تواند دشوار و پرهزینه باشد.

5. عدم انعطاف پذیری: ژاکت‌بتنی برخلاف برخی از روش های دیگر مقاوم سازی مانند الیاف FRP، انعطاف پذیری بالایی ندارد. به همین دلیل، ممکن است در برابر حرکات جانبی و لرزش های ناشی از زلزله به اندازه کافی مقاوم نباشد.

6. مسائل مربوط به خوردگی: اگر از میلگردهای فولادی در ژاکت‌بتنی استفاده شود، باید به طور کامل با بتن پوشانده شوند تا از خوردگی آنها در برابر رطوبت و عوامل شیمیایی محافظت شود. خوردگی میلگردها می تواند منجر به کاهش مقاومت و تخریب ژاکت بتنی شود.

جدول مقایسه ژاکت بتنی و فلزی